Boşanma Davalarında Maddi ve Manevi Tazminat

Boşanma davalarında tazminat; maddi ve manevi tazminat olmak üzere evliliğin bitiminde kusuru olan tarafın zararları karşılaması amacını güder. Tazminat; boşanma aşamasındaki çiftlerin en çok merak ettiği konudur. Boşanma avukatı müvekkilinin maddi ve manevi tazminat davalarında müvekkillerinin menfaatine uygun hukuki dava takibi ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Tazminat davaları boşanmanın eki niteliğindedir. Boşanan çiftler; evlilik birliğini sonlandırdıklarında aile ilişkileri ile birlikte maddi konulardaki ortaklıklarını da sonlandırarak farklı bir düzene geçerler. Boşanmanın eşler açısından mali sonuçları; miras hakkının kalmaması, TMK Mad. 179 uyarınca yapılacak mal rejimi tasfiyesi, TMK Mad. 175 uyarınca yoksulluk nafakası, TMK Mad. 174 uyarınca maddi ve manevi tazminat hakkıdır. Boşanma davası anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası olarak açılsa da her iki dava türünde de maddi ve manevi tazminat  talep edilebilir. Anlaşmalı boşanma davasında da talep tarafların anlaştığı maddi miktar üzerinden olur. Çekişmeli boşanma davalarında ise maddi ve manevi tazminat taleplerin taraflarına bağlı kalarak hakim kararı ile verilir. Boşanma sebeplerinin ağırlığı, tazminat istenen tarafın maddi durumu boşanma davalarındaki tazminat miktarını belirleyecektir. Maddi ve manevi tazminat ödememek adına mal kaçırma gibi olumsuz durumların yaşanmaması adına boşanma dilekçesi ile birlikte ihtiyati tedbir kararı talep edilmesi gerekir.

Boşanma Davalarında Maddi ve Manevi Tazminat Nedir?

Boşanmaya sebep olan olaylar nedeniyle menfaatleri zarar gören taraf maddi tazminat talep edebilir. Bunun yanı sıra boşanmaya sebep olan olaylardan ötürü kişilik hakları zarar gören taraf manevi tazminat talep edebilir Maddi ve manevi tazminat, amaç ve içerik bakımından boşanmanın diğer sonuçlarından ayrıdır. Yani yoksulluk nafakası bağlanan eş aynı zamanda maddi ve manevi tazminata da hak kazanabilir.

Boşanma davasında tazminat talep edecek tarafın kusursuz olmasına gerek yoktur. Kusurunun eşinden az olması tazminat talebi için yeterlidir. Türk Medeni Kanunu Mad 174/1 gereğince ”maddi tazminata hükmedilmesi için temel koşul, tazminat isteyen tarafın boşanmada kusursuz veya daha az kusurlu olması ve boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatlerinin zedelenmesidir. Diğerinden daha az veya kusursuz taraf uygun ölçüde maddi tazminat ile uygun miktarda manevi tazminat talep edebilir.”

Boşanma Davasında Maddi Tazminat ve Şartları

Boşanma davasında maddi tazminat kararı alınabilmesi için genel tazminat davası şartlarının yanı sıra, aşağıda sıralanan şartların mevcut olması gerekir:

• Boşanma kararı verilmiş olmalıdır.
• Maddi tazminat talep eden tarafın kusursuz olması ya da diğer taraftan daha az kusurlu olması gerekir.
• Maddi tazminat talep eden tarafın mevcut ya da beklenen menfaatlerinin zarar görmesi gerekir.
• Maddi tazminatın boşanma nedeniyle talep edilmesi gerekir.

Boşanma davasında maddi tazminata ilişkin bilinmesi gereken önemli hususlar şu şekildedir:

• Daha fazla kusuru bulunan tarafın diğer taraftan maddi tazminat talep edebilmesi mümkün değildir.
• Maddi tazminat talebi sahibi tarafın kusursuz, karşı tarafın az da olsa kusurlu olması halinde maddi tazminata hükmedilir.
• Maddi tazminat talebinde bulunan taraf ile diğer tarafın denek kusuru olması halinde maddi tazminat kararı verilmez.
• Kusur açısından daha müspet durumda olan taraf diğer taraftan tazminat talep edebilir.

• Boşanma Davasında Manevi Tazminat

  Boşanmaya neden olan olaylar nedeniyle kişilik hakları saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan makul ve orantılı bir manevi tazminat talep edebilir. Boşanma davasındaki manevi tazminattan amaç; boşanmaya neden olan olaylar nedeniyle kişilik hakkı saldırıya uğrayan tarafın yara alan ruh halinin telafi edilmesi ve manevi değerlerindeki eksikliğin karşılanmasıdır.

  Türk Medeni Kanunu md.176/2 hükmü gereğince manevi tazminatın irat şeklinde ödenmesine karar verilemez. Bu tazminat toplu ve tek seferde ödenmelidir. Manevi tazminat miktarı belirlenirken hâkim; tazminat hukukunun genel esasları ile birlikte tarafların sosyal ve ekonomik durumlarını, kusur ve derecesini, orantılılık ilkesini dikkate alarak tazminat miktarına hükmeder. Hâkim tarafından hükmedilecek manevi tazminat miktarı ile, taraflardan birinin zenginleşmemesi diğer tarafın da yoksullaşmaması gerekir.